Kriz Dönemlerinde Kobi Olarak Nakit Akışınızı Korumanızı Hatta Artırmanızı Sağlayacak 11 Garantili Yöntem

Ekonomik kriz bilançonuzdaki varlıkların çeşitli pek çok sebepten dolayı bir anda nominal değerlerinde yaşanan büyük değer kaybıdır. Eğer önleminizi almadıysanız ve zayıf bir bilançonuz varsa ekonomik kriz beraberinde sizi hızla finansal krize sürükler ve likidite sorunu yaşarsınız. Borçlarınızı ödeyemez, üretim için ham madde alamaz, personelinizin maaşlarını veremez hatta sakız, yoğurt bile alamaz hale gelebilirsiniz.

Makro ekonomiyi takip edip makro ekonomik koşulların işletmeniz üzerine etkisini ekibinizdeki ehil takım üyeleri ve konunun uzmanı danışmanlarla sürekli dirsek temasında kalarak zamanında ve akıllıca değerlendirirseniz her tür ekonomik ve finansal krize hazırlık yapabilirsiniz. Pandemi gibi haber vermeden gelen depremler de dahil.

Diyelim ki yarın sabah uyandınız ve TL’de büyük bir devalüasyon olmuş (Allah korusun…). Bankalar kredileri askıya almışlar. Enflasyonun nereye gideceği iyice belirsiz hale gelmiş. Ekibiniz huzursuz, müşterileriniz siparişlerini hızlandırmanızı istiyor, tedarikçileriniz piyasadaki karmaşadan dolayı ödemelerini erkenden almak için sıraya girmişler.  

Ofisinizde çalışma havası değil de bomba düşmüş bir muharebe alanı havası hakim…

Kriz dönemlerinde işletmenizi ayakta tutan unsur bilançonuz ve bilançonuzdaki varlıklarınızın sağlamlığıdır.

Öncelikle krizleri beklemeden ne kadar sağlam bir bilanço oluşturursanız krizlere o kadar güçlü göğüs gerebilirsiniz. Ancak bilançonuz kağıt ve kumdan yapılmışsa ilk krizden başlamak üzere her krizde oldukça zorlanacağınızı garanti ederiz.

Peki kriz anında bilançonuzu ve bilançonuzdaki varlıkların nominal değerini korumak için neler yapabilirsiniz?

Size 11 tane pek çok güçlü işletme tarafından denenmiş ve işe yaramış öneri sunmak isteriz:

1. Ekonomik ve onu takip etmesi muhtemel finansal krizlerde işletmenizi temelde ayakta tutacak şey nakittir. Likit kalmak ayakta kalmanın temel püf noktasıdır. Likit varlıklarınızı risk iştahınızı da göz önünde bulundurarak yüksek getiri getiren yatırım araçlarında park edin. Pek çok şirket  ‘krizde büyünür’  mottosundan yola çıkarak elindeki nakdi geleceği belli olmayan büyük yatırımlara hesapsızca harcıyor ve krizden büyümeyi bırakın iflas ederek çıkıyor. Kriz hata affetmez.

2. Tüm yatırım kararlarınızı askıya alıp yeniden değerlendirin. Güçlü bir öz kaynağınız varsa yatırımlarınıza öz kaynaklarınız müsaade ettiği kadar devam edebilir, öz kaynağınızın yetmediği noktada banka borçlanması gerektiren yüksek maliyetli finansmandan kaçınmalısınız. Yapmayı planladığınız yatırımların geri dönüşlerini gerçekçi varsayımlarla şekere batırmadan hesaplamalı ve geri dönüş kuvvetine göre yatırım kararı vermelisiniz.

3. Verimsiz müşterilerinizi, çalışanlarınızı, tedarikçilerinizi, ürünlerinizi ve iş süreçlerinizi budayın, bünyenizden çıkarıp atın. Uzun zamandır bağ kurduğunuz kişiler ve ürünlerinizle yollarınızı ayırmak mutlaka duygusal anlamda sizi zorlayacaktır ancak işletmenizin ve sizin varlığınızı sürdürmenin tek yolu özellikle kriz anlarından kılçıksız olarak verimli olmanızdan geçer. Bunu yaptığınızda krizden güçlenerek çıkacağınıza emin olabilirsiniz. Duygusal olarak zorlandığınız zamanlar profesyonel bir destek alın.

4. Şirketinizi ciro değil kâr odaklı yönetin. Gelir tablonuzda gördüğünüz ciro rakamı, eğer müşterilerinizle vadeli çalışıyorsanız, henüz kasanıza girmemiş bir rakamdır sadece. Kriz zamanlarında olabildiğince peşin satış yapın, şirketinizle ilgili her tür kararı ciro değil kar odaklı verin. Nakit akışınızı yönetmek konusunda özellikle kriz dönemlerinde şahin kesilin.

5. Kriz dönemlerinde nakit kraldır. Müşterilerinize peşin satış yapın. Tedarikçilerinizi olabildiğince geç ödeyin. Alışverişte nakit kullanmak yerine barter (takas) yapın ki cebinizden nakit çıkmasın. Macera aramayın. Kendi çekirdek, uzmanı olduğunuz işiniz dışında bilmediğiniz alanlarda yatırım yapmayın. Temkinli (prudent) olun. Elinizdeki nakitle sadece ve sadece işletmenizin ihtiyacı olan satın almaları yapın. İsteklerinize ket vurun. Rakiplerinizden batan varsa onların elindeki makine-teçhizat-stok gibi varlıkları ucuza almaya çalışın. Ancak mutlaka likitte kalmaya devam edin. Kriz dönemlerinde nakit kraldır, bunu hep hatırlayın.

6. Kararlarınızı duygularınızla değil verilerle verin. Kriz dönemlerinde kilit nokta hızlıca veri üretip veriye dayalı karar verebilmektir. Veri üreten sistemlerinizden faydalanın, veri ile karar verme kültürünü yayın.

7. Pareto Kuralı’nı çalıştırın. Bu önceliklerinizi doğru belirleyip önceliğiniz olmaması gereken şeylerle vakit ve nakit kaybetmenizi engeller. Hasılatınızın %80’ini oluşturan müşterilerinizi listeleyin ve onlara kriz döneminde özel kampanyalar ve uygulamalar sunun ki sizle kalmaya devam etsinler. Kriz döneminde bir taraftan banka hesabınız nakit bol olmalı, öte yandan fatura keserek tahsilatlarınızı sürdürmeniz önemli.

8. Bazı iş süreçlerinizi bünyenizden çıkartıp outsource (taşere) edin. Süreçlerinizi en az sizin kadar iyi ve daha uygun maliyete yönetecek uzmanlar/iş partnerleri maliyetlerinizi ciddi ölçüde azaltır. Taşere ederken dikkat etmeniz gereken performans metriklerinin ve fiyatların net olarak tanımlandığı sağlam kontratlar yapmanız.

9. Şirketinizin planlama, icraat, kontrol, raporlama ve risk yönetimi süreçlerini mükemmelleştirin. Kriz döneminde karanlıkta körebe oynar duruma düşmemeniz için bu iş süreçlerinizin pürüzsüz işlemesi şart.

10. KRİZLER İNOVASYONUN TAM ZAMANIDIR! Krizlerde kısa görüşlü CEO’lar masrafları kısma, pazarlamayı azaltma yoluna giderler. Asıl yapmanız gereken krizle birlikte anında hedef kitlenizle bağlantıya geçip onların krizden kaynaklanan yeni ihtiyaç ve isteklerini tespit edip bunlara yönelik yeni ürünler sunmanız. Kriz dönemlerinde hedef kitlenizin canını yakan sorunlarına sunacağınız çözümleri arzu ettiğiniz fiyat etiketinden satabileceğinize emin olun.

11. Kriz dönemlerinde yukarıdaki önerileri hayata geçirecek ekibinize bu konularda eğitimler/mentörlükler/koçluklar sağlayın. Onlar kriz dönemini ne kadar iyi yönetirlerse siz ve işletmeniz krizden o kadar güçlenmiş olarak çıkarsınız.

İş dünyasındaki zaferinize,